- türkiye cumhuriyeti anayasası md.68/2 der ki: "siyasi partiler, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlarıdır."
önceden izini almaksızın kurulabilen siyasi partiler; "devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, insan haklarına, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine, millet egemenliğine, demokratik ve lâik cumhuriyet ilkelerine aykırı olamaz; sınıf veya zümre diktatörlüğünü veya herhangi bir tür diktatörlüğü savunmayı ve yerleştirmeyi amaçlayamaz; suç işlenmesini teşvik edemez." (md.68/4)
ayrıca siyasi partiler ticari faaliyetlerle de ilgilenemez.
yukarıda belirttiğimiz md.68/4 hükmüne aykırı tutum ilgili siyasi partinin anayasa mahkemesince;
- temelli kapatılabileceği gibi,
- dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen veya tamamen yoksun bırakılabilir.
ancak md.68/4'e aykırı bir tutum olduğunu nasıl anlayacağız ?
bunu da md.69/6 açıklar:
"bir siyasî partinin 68 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümlerine aykırı eylemlerinden ötürü temelli kapatılmasına, ancak, onun bu nitelikteki fiillerin işlendiği bir odak haline geldiğinin anayasa mahkemesince tespit edilmesi halinde karar verilir. bir siyasî parti, bu nitelikteki fiiller o partinin üyelerince yoğun bir şekilde işlendiği ve bu durum o partinin büyük kongre veya genel başkan veya merkez karar veya yönetim organları veya türkiye büyük millet meclisindeki grup genel kurulu veya grup yönetim kurulunca zımnen veya açıkça benimsendiği yahut bu fiiller doğrudan doğruya anılan parti organlarınca kararlılık içinde işlendiği takdirde, söz konusu fiillerin odağı haline gelmiş sayılır."
bir de unutmadan ekleyelim ki diğer hususi düzenlemeler siyasi partiler kanununda yer almaktadır.
ayrıntılı bilgi için mevzuatı interaktif ortama aktarabilen adalet bakanlığının sitesine başvurulabilir.
www.adalet.gov.tr
- türkiye'de çokcası bulunan, belli bir fikir etrafında toplanan bireylerin demokratik seçimlere katılmak amacıyla kurdukları siyasi organizasyonlar.
mecliste bulunan partiler;
ak parti - adalet ve kalkınma partisi
chp - cumhuriyet halk partisi
anap - anavatan partisi
dyp - doğru yol partisi
shp - sosyaldemokrat halk partisi
hyp - halkın yükselişi partisi
diğer partiler;
anayol partisi
ap - adalet partisi
atp - aydınlık türkiye partisi
avrasya partisi
bap - büyük adalet partisi
bbp - büyük birlik partisi
bcp - bağımsız cumhuriyet partisi
btp - bağımsız türkiye partisi
cdp - cumhuriyetçi demokrasi partisi
çp - çözüm partisi
dehap - demokratik halk partisi
dp - demokrat parti
dsp - demokratik sol parti
dtp - değişen türkiye partisi
demokrat türkiye partisi
devrimci sosyalist işçi partisi
emep - emeğin partisi
ep - eşitlik partisi
gp - gençparti
gönül birliği yeşiller partisi
hak-par hak ve özgürlükler partisi
hürparti - hürriyet ve değişim partisi
ip - işçi partisi
ldp - liberal demokrat parti
ltp - lider türkiye partisi
mhp - milliyetçi hareket partisi
mp - millet partisi
ödp - özgürlük ve dayanışma partisi
radikal değişim projesi partisi
sağduyu partisi
sp - saadet partisi
sosyal demokrat partisi
sosyalist birlik hareketi partisi
toplumcu demokratik parti
türkiye adalet partisi
tkp - türkiye komünist partisi
türkiye özürlüsü ile mutludur partisi
türkiye sosyalist işçi partisi
ulusal birlik partisi
ump - ulusal muhtariyet partisi
varliğimiz partisi
yeni türkiye
yeni yüzler partisi
yp - yurt partisi
ytp - yeni türkiye partisi
*derleme
Vampircik - 2005 - 2015
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
sözlük sistemi ile geliştirilmiştir.